LỢI ÍCH KINH TẾ HỆ THỐNG LƯU TRỮ NĂNG LƯỢNG BESS CHO DOANH NGHIỆP 2025-2030
Lợi ích kinh tế hệ thống lưu trữ năng lượng BESS thể hiện rõ qua việc cắt giảm chi phí điện, rút ngắn thời gian hoàn vốn và tối ưu hóa nguồn dự phòng. Đây là giải pháp bền vững, linh hoạt và sinh lời cao cho doanh nghiệp trong kỷ nguyên chuyển đổi năng lượng.
1. Giới thiệu tổng quan về lợi ích kinh tế hệ thống lưu trữ năng lượng BESS
Hệ thống lưu trữ năng lượng BESS là giải pháp lưu trữ điện sử dụng pin để tích điện khi giá rẻ và xả điện khi giá cao hoặc khi mất điện. Với khả năng phản hồi nhanh, hiệu suất cao (85–95%) và vòng đời dài (hơn 6000 chu kỳ), hệ thống BESS không chỉ gia tăng tính ổn định mà còn mang lại hiệu quả kinh tế rõ rệt cho doanh nghiệp.
Chi phí đầu tư ban đầu cho một hệ thống 1MW/2MWh dao động từ 9 đến 14 tỷ VNĐ tùy theo cấu hình. Tuy nhiên, nhờ tiết kiệm điện giờ cao điểm, giảm công suất đặt và tối ưu dự phòng, thời gian hoàn vốn có thể chỉ từ 3 đến 5 năm. Trong một số mô hình tích hợp điện mặt trời, thời gian hoàn vốn rút ngắn chỉ còn dưới 3 năm.
2. Giảm chi phí điện giờ cao điểm với hệ thống lưu trữ năng lượng BESS
Trong cơ cấu biểu giá điện bậc thang hiện hành, giờ cao điểm (17h–20h) có giá điện cao hơn 1,5 đến 2 lần so với giờ thấp điểm. Với hệ thống BESS, doanh nghiệp có thể sạc điện vào ban ngày (từ điện mặt trời hoặc giờ thấp điểm) và xả vào giờ cao điểm.
Một nhà máy có phụ tải trung bình 800kW, tiêu thụ 3 giờ cao điểm mỗi ngày, khi triển khai hệ thống lưu trữ năng lượng BESS 1MW/2MWh, có thể tiết kiệm khoảng 130–150 triệu VNĐ/tháng, tương đương 1,6–1,8 tỷ VNĐ/năm.
Ngoài ra, việc giảm đỉnh phụ tải giúp doanh nghiệp tránh phải đăng ký công suất quá cao, giảm tiền phạt vượt công suất và tiết kiệm chi phí đầu tư trạm biến áp.
3. Tối ưu nguồn điện dự phòng và giảm chi phí vận hành máy phát
Lợi ích kinh tế hệ thống lưu trữ năng lượng BESS còn thể hiện qua việc thay thế hoặc kết hợp với máy phát điện dự phòng. So với máy phát diesel, BESS có ưu thế rõ rệt:
Không tiêu tốn nhiên liệu, không phát thải CO2.
Thời gian đáp ứng dưới 200ms, bảo vệ tốt thiết bị nhạy cảm.
Chi phí bảo trì thấp hơn 70% so với máy phát.
Ví dụ: Một khu công nghiệp sử dụng máy phát 1MVA, chi phí nhiên liệu và bảo trì trung bình 150–200 triệu VNĐ/năm. Khi thay bằng BESS 1MW/1MWh, chi phí vận hành hàng năm giảm còn dưới 30 triệu VNĐ, tiết kiệm trên 80%.
4. Rút ngắn thời gian hoàn vốn nhờ tích hợp điện mặt trời
Khi kết hợp hệ thống lưu trữ năng lượng BESS với điện mặt trời mái nhà, doanh nghiệp có thể sử dụng gần như toàn bộ sản lượng điện mặt trời mà không lo dư thừa vào buổi trưa.
Ví dụ: Một nhà máy có hệ thống điện mặt trời 1MWp, mỗi ngày tạo ra 4.000–4.500kWh. Nếu không có BESS, phần điện dư buổi trưa sẽ bị cắt giảm. Khi tích hợp BESS 1MWh, doanh nghiệp có thể lưu trữ và sử dụng điện vào buổi tối, tối đa hóa hiệu quả đầu tư.
Tổng mức tiết kiệm có thể đạt 2–3 tỷ VNĐ/năm, rút ngắn thời gian hoàn vốn toàn bộ hệ thống (PV + BESS) xuống còn khoảng 2,8–3,5 năm.
5. Phân tích hoàn vốn (ROI) từ đầu tư hệ thống lưu trữ năng lượng BESS
Lợi ích kinh tế hệ thống lưu trữ năng lượng BESS có thể định lượng thông qua tỷ suất hoàn vốn nội bộ (IRR), thời gian hoàn vốn (Payback Period) và tổng lợi nhuận ròng (NPV).
Giả sử đầu tư một hệ thống BESS 1MW/2MWh có chi phí 12 tỷ VNĐ, tiết kiệm điện trung bình 150 triệu/tháng, ROI đạt khoảng 15–18%/năm.
Thời gian hoàn vốn ước tính từ 4 đến 5 năm, tùy thuộc vào tần suất sử dụng, biểu giá điện và tỷ lệ tự tiêu thụ năng lượng. Nếu kết hợp với hệ thống điện mặt trời, ROI có thể tăng lên 22–26%, thời gian hoàn vốn giảm còn 3–4 năm.
Sau thời gian hoàn vốn, doanh nghiệp có thể tiếp tục khai thác hệ thống thêm 5–7 năm, mang lại lợi nhuận thuần ổn định.
6. So sánh tổng chi phí sở hữu (TCO) giữa máy phát và BESS
Tổng chi phí sở hữu (Total Cost of Ownership – TCO) của một hệ thống lưu trữ năng lượng BESS bao gồm:
Chi phí đầu tư ban đầu (CAPEX)
Chi phí vận hành bảo trì (OPEX)
Chi phí nâng cấp/bảo trì sau 5–7 năm
So với máy phát diesel, TCO của BESS thường thấp hơn từ năm thứ 5 trở đi. Cụ thể:
Máy phát 1MW: CAPEX 2–3 tỷ VNĐ, OPEX 300 triệu/năm (nhiên liệu + bảo trì), tuổi thọ 7–10 năm.
BESS 1MW/2MWh: CAPEX 12–14 tỷ VNĐ, OPEX 30–50 triệu/năm, tuổi thọ 12–15 năm.
Tổng TCO sau 10 năm: Máy phát > 5,5 tỷ VNĐ, BESS ~13,2 tỷ VNĐ nhưng đem lại lợi ích tiết kiệm điện > 10 tỷ VNĐ. Như vậy, hiệu quả kinh tế vượt trội rõ ràng.
7. Ứng dụng thực tiễn trong các mô hình công nghiệp
Lợi ích kinh tế hệ thống lưu trữ năng lượng BESS thể hiện rõ rệt khi áp dụng vào các mô hình sau:
Nhà máy chế biến thủy sản: duy trì nguồn lạnh liên tục, bảo vệ hàng hóa giá trị cao.
Kho lạnh logistics: tiết kiệm 20–25% điện năng nhờ xả điện vào khung giờ cao điểm.
Trạm bơm nước cấp: hạn chế khởi động đồng thời máy bơm, giảm phụ tải tức thời.
Tòa nhà văn phòng: kết hợp BESS với rooftop solar để tự cấp điện, giảm phụ thuộc vào lưới điện quốc gia.
Tại một khu công nghiệp ở Đồng Nai, doanh nghiệp triển khai BESS 2MW/4MWh đã giảm tiền điện 2,2 tỷ VNĐ/năm và nâng độ sẵn sàng nguồn lên 99,98%.
8. So sánh các thương hiệu hệ thống lưu trữ năng lượng BESS theo phân khúc
Để phát huy tối đa lợi ích kinh tế hệ thống lưu trữ năng lượng BESS, cần chọn thiết bị phù hợp với nhu cầu và ngân sách:
Phân khúc cao cấp – Fluence (Mỹ)
Chuyên cung cấp giải pháp BESS lớn (2–100MWh), tích hợp EMS AI, thời gian đáp ứng <150ms, đạt tiêu chuẩn UL9540A, IEC 62933. Phù hợp với nhà máy quy mô lớn, yêu cầu độ tin cậy cực cao.
Phân khúc trung cấp – Sungrow (Trung Quốc)
Hệ thống all-in-one, tích hợp inverter hiệu suất 98,5–99%, công nghệ làm mát bằng chất lỏng, tích hợp dễ dàng với hệ PV. Giá cạnh tranh, vận hành ổn định trong môi trường công nghiệp.
Phân khúc phổ thông – Kehua Tech (Trung Quốc)
Cung cấp giải pháp BESS 0,25–2MWh, cấu hình linh hoạt, dễ mở rộng, chi phí đầu tư thấp, phù hợp cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ muốn tiết kiệm điện giờ cao điểm.
9. Tại sao nên chọn ETEK triển khai hệ thống lưu trữ năng lượng BESS
ETEK là đơn vị tiên phong cung cấp hệ thống lưu trữ năng lượng BESS tại Việt Nam với khả năng triển khai quốc tế tại Đông Nam Á, Trung Đông và châu Phi.
ETEK thiết kế giải pháp trọn gói bao gồm tủ pin lithium, inverter hybrid, tủ đóng cắt trung thế, hệ thống giám sát EMS và phần mềm quản lý năng lượng thông minh.
Đội ngũ kỹ sư của ETEK giàu kinh nghiệm, triển khai hơn 50 dự án quy mô từ 250kWh đến 5MWh, tích hợp song song với hệ thống rooftop solar, máy phát và tải quan trọng.
ETEK cũng cung cấp dịch vụ bảo trì định kỳ, kiểm tra pin, cập nhật firmware và giám sát từ xa. Thời gian phản hồi kỹ thuật dưới 12 giờ tại các khu vực đã có trạm dịch vụ.
10. Tổng hợp các lợi ích kinh tế hệ thống lưu trữ năng lượng BESS
Tổng hợp các lợi ích kinh tế hệ thống lưu trữ năng lượng BESS mang lại cho doanh nghiệp gồm:
Giảm chi phí điện giờ cao điểm từ 20–40%, đặc biệt với mô hình TOU.
Giảm tiền phạt vượt công suất, hạ công suất đăng ký với EVN.
Giảm chi phí vận hành máy phát dự phòng, tiết kiệm nhiên liệu và bảo trì.
Gia tăng tỷ lệ tự dùng năng lượng tái tạo, tránh lãng phí điện mặt trời dư thừa.
Tăng độ sẵn sàng của hệ thống điện, bảo vệ quy trình sản xuất liên tục.
Rút ngắn thời gian hoàn vốn đầu tư, tăng IRR và cải thiện biên lợi nhuận dài hạn.
Với tổng chi phí đầu tư từ 5–20 tỷ VNĐ tùy quy mô, ROI trung bình đạt 16–24%, cao hơn nhiều lĩnh vực sản xuất hiện tại.
11. Xu hướng đầu tư BESS đến năm 2030 trong khu công nghiệp và thương mại
Theo báo cáo từ Wood Mackenzie và BloombergNEF, tổng dung lượng lưu trữ điện công nghiệp toàn cầu sẽ tăng từ 55 GWh (2023) lên 550 GWh (2030). Châu Á – Thái Bình Dương chiếm 42% tổng đầu tư, trong đó Việt Nam là thị trường mới nổi có tốc độ tăng trưởng hàng đầu.
Trong 5 năm tới, các khu công nghiệp, logistics, khu công nghệ cao và đô thị thông minh sẽ đẩy mạnh tích hợp hệ thống lưu trữ năng lượng BESS để:
Tối ưu hóa tự tiêu thụ năng lượng sạch (tăng tỷ lệ lên 80–90%).
Chuyển đổi thành mô hình microgrid công nghiệp tự chủ.
Đáp ứng các tiêu chuẩn ESG và giảm phát thải carbon.
Xu hướng BESS kết hợp AI trong điều khiển (AI-EMS) và tích hợp với phần mềm quản lý năng lượng đang dần trở thành chuẩn mực trong thiết kế năng lượng công nghiệp 4.0.
12. Kết luận
Lợi ích kinh tế hệ thống lưu trữ năng lượng BESS không chỉ dừng lại ở việc tiết kiệm chi phí điện mà còn tạo nền tảng cho doanh nghiệp vận hành hiệu quả, linh hoạt và sẵn sàng thích ứng với xu thế năng lượng mới.
Từ tiết giảm chi phí vận hành, tối ưu hóa nguồn dự phòng, đến tăng cường hiệu suất sử dụng điện mặt trời, hệ thống BESS là khoản đầu tư sinh lời bền vững trong dài hạn.
Lựa chọn đơn vị tích hợp có kinh nghiệm như ETEK giúp doanh nghiệp giảm chi phí, đảm bảo chất lượng hệ thống, tối ưu thời gian hoàn vốn và vận hành an toàn – ổn định.
ETEK cam kết đồng hành cùng doanh nghiệp Việt và quốc tế trong hành trình chuyển đổi năng lượng thông minh, hiện đại và kinh tế.
Hãy liên hệ ngay đến số hotline của ETEK để được tư vấn hệ thống lưu trữ năng lượng BESS phù hợp với hoạt động của doanh nghiệp và nhà máy
Bài viết liên quan:
• Hệ thống lưu trữ năng lượng BESS kết hợp điện mặt trời